De uitlaat

 

 

 

Hier is de speedfight uitgerust met het meest afgrijselijke ding ooit.

En de volgende foto is wat het geworden is na een flinke investering.

 

In tegenstelling tot de 4-takt motor, wordt het grootste deel van het 2-takt motorvermogen bepaald door de uitlaat. 

 

De uitlaat omvat dus 2 grote zaken:

 

Geluidsdemping

Vermogenvergroting

 

Indien bij de 4-takt motor het uitlaatsysteem wordt weggelaten zal dit merkbaar zijn in de stijging van vermogen en voornamelijk, een enorm geluidsverlast.

Bij 2-takt motoren echter is het zeer nadelig om de uitlaat te verwijderen.  We merken een vermogendaling en een enorme geluidstoename.

  Dat is toch weer een vreemd fenomeen.  Even een figuur om verduidelijking te scheppen.


                   Tegendruk                           nieuw mengsel-verlies-druk

 

De spoelpoort aan de rechterkant van de cilinder, voert nieuw mengsel aan (lucht+benzine) (blauw).

Wanneer de zuiger naar beneden gaat, en de spoelpoort dus nieuw mengsel aanvoert, staat ook tegelijkertijd de uitlaatpoort open.  Het nieuwe mengsel kan dus simpelweg naar buiten langs de uitlaatpoort.  We zien echter de reeds ontplofte gassen aanwezig in de uitlaat (rood).  Deze zorgen voor een tegendruk ten opzichte van het nieuwe mengsel (blauw).  Het mengsel (blauw) wordt in de cilinder gehouden. 

 

Opmerking: Natuurlijk gaat er steeds een deel van het mengsel verloren.

                    Merk ook op dat de vorm van de zuiger is aangepast.

   


Hoe werkt de uitlaat?

Hier ga ik niet te diep op ingaan, maar we kunnen stellen dat het vermogen wordt bepaald door de vorm van de uitlaat.  Zo zou een kortere uitlaat hoogtoeriger zijn dan een langere uitlaat.  En zo zou de voorste conus bepalend zijn voor de acceleratie of het koppel en de achterste conus voor de snelheid of het vermogen.  Dit is te wijten aan trillings- en drukgolven die in de uitlaat heen- en weer bewegen.  Wanneer bepaalde drukgolven de uilaatpoort terug bereiken bij een bepaalde positie van de zuiger, heeft dit invloed op het vermogen.  

 

Hoe reageert de brommer wanneer we de uitlaat veranderen?

 

Zoals ik dus al zei, de uitlaat is bepalend voor het vermogen en koppel.  Met een andere uitlaat verkrijg je een ander vermogen en een ander koppel.

Wat is nu juist het verschil tussen vermogen en koppel?

 

Eenvoudig:


 

  Volgende situatie geeft ons een gewicht van 100N ( 9,8066kg).  Wanneer deze wordt opgehesen naar een hoogte van 100m met een constante snelheid, dan is er arbeid verricht.

 

We berekenen:

W = 100N x 100m = 10kJ (10 000 Joule )

Wanneer dit gebeurt in een periode van 20 seconden krijgen we een vermogen.

We berekenen:

10kJ / 20s = 0,5kW (500 Watt) =>  0,679pk


Een koppel of ook een draaimoment genaamd, onstaat wanneer we een kracht gaan rond een punt draaien.

In dit eenvoudige geval zien we een kracht van 10N over een lengte van 1m.

Dat geeft ons

MoF = 10N x 1m

MoF = 10Nm   of   T = 10Nm   (T=Torque=koppel=(draai)moment)

MoF (= het Moment van de kracht F rond het draaipunt “o” )

 

Het vermogen is dus bedoeld voor de topsnelheid te halen en het koppel is bedoeld om trekkracht te verkrijgen.

 

Ik ga nu over naar de meer praktische kant van de uitlaat.  En ik ga in geen enkel geval beginnen met voorbeelden te geven van goede en slechte uitlaten.  Dat is toch voor elke brommer verschillend.

 

Waar zitten de begrenzers van de uitlaat?

 

Vele uitlaten hebben 1 - 2 à 3 begrenzers.  In feite zijn er bij mijn weten 4 soorten begrenzer.

 

1) rondel

2) schot

3) resonantiebuis

4) pen

 

ik verklaar ze alle vier even met tekeningen:


 

1) RONDEL

OK, hier zien we dan de grootste vijand van elke 50cc scooterliefhebber.  De rondel in de (race-) uitlaat.  Komt zeer vaak voor bij Leovinci uitlaten.

 

 

 

MET RONDEL:

 

Voordelen:

*terugloopuitlaat is met dit prutsje soms wel eens gehomologeerd en dus wettelijk toegestaan. (sommige Leovinci- en Giannelli uitlaten )

 

Nadelen:

*enorme koppel-vermogen afname

*slecht voor motor

 

ZONDER RONDEL:

 

Voordelen:

*een redelijk stuk trekkracht bij, topsnelheid verhoogt beetje

*motortemperatuur daalt aanzienlijk, langere levensduur

 

Nadelen:

*de politie

*geluidsniveau stijgt in zeer kleine mate

 

 

 

2) SCHOT


 

Het schot vinden we wel eens terug in bepaalde Leovinci uitlaten (Z-carbone/alu, RS…).  Het is een redelijke onbekende begrenzer.

 

MET SCHOT:

 

Voordelen:

*laag geluidsniveau

*uitlaat is weer een tikje reglementairder

 

Nadelen:

*werkt een 70cc cilinder wel eens dik tegen

 

ZONDER SCHOT:

 

Voordelen:

*maak van je 50cc uitlaat eens een 70cc uitlaat ! ! ! ! !

*geeft een zeer klein beetje meer trekkracht bij 50cc, niet de moeite echt om de uitlaat te opereren hiervoor.

 

Nadelen:

*je krijgt het alomgekende “lege bierflesjesgeluid”, en dat trekt de politie wel aan, hoewel wij dat geluidje wel zien zitten.

*uitlaat volledig openzagen… L en dan dicht kunnen lassen … L L L

 

 


3) RESONANTIEBUIS

Dit is de zeer voorkomende aftakking “to nowhere”.  Waarom hangt dat ding daar dan???  Begrenzen natuurlijk.  Hoe het juist werkt, weet ik niet, maar het begrenst je scooter weer een beetje…  Komt zeer vaak voor op vrijwel alle standaard (originele) uitlaten.

 

MET RESONANTIEBUIS:

 

Voordelen:

*lekker standaard scooter, reglementair

 

Nadelen:

*trekkracht en top moeten weer eens inleveren.

*verbruik zou hoger liggen ? ? (nooit met zo’n uitlaat gereden, nooit getest…)

 

ZONDER RESONANTIEBUIS:

 

Voordelen:

*scheelt weer goed aan trekkracht en topsnelheid

*verbruik zou lager liggen

 

Nadelen:

*de politie

*weer al dat zaag- en laswerk…

 


4) PEN

Deze komt niet al te vaak voor, wel terug te vinden in Bidalot S2 replica, (Leovinci ZX ook dacht ik te menen).

 

MET PEN:

 

Voordelen:

*niet teveel geluid, nog binnen de politie-normen

*kan je glaswol wel eens beschermen tegen ongewenste vonken

 

Nadelen:

*weer vermogen en trekkracht ingeven… (nooit zelf getest, enkel vernomen)

 

ZONDER PEN:

 

Voordelen:

*trekkracht en top iets hoger (nooit zelf getest, enkel vernomen)

*sportgeluidje (net een powerfilter op 70cc cilinder)

 

Nadelen:

*en opniew een politie-aantrekkend geluidje

 

 

Nu we de begrenzers weten zitten (en deze er uit hebben geramd), willen we de uitlaat ook wel eens monteren.

 

Een uitlaat monteren is nogal eenvoudig, maar je moet toch op enkele zaken letten.  Zo moet een uitlaat spanningsvrij gemonteerd worden.

 

Waarom is dit van belang?

Omdat we niet willen dat de uitlaat er af stuikt of in twee kraakt bij de eerste de beste verkeersdrempel of kasseibaan.

 

Vaak gebeurt het dat bij aankoop van een uitlaat, dat deze precies niet wil passen op de scooter.  Begin vooral niet te vloeken en baggeren want dat helpt ook niets.

 

Bij de aankoop van mijn Yasuni uitlaat bleek dat die van geen reet wou passen.  Het probleem was dat er een ½cm à 1cm te weinig plaats was.  Ik zal het even schetsen met een van mijn goede tekenkunsten…